Apple Macintosh – pierwszy Mac. „1984”
Kiedy zbierałem materiały to tego tekstu, w jednym z artykułów na stronie poważnego pisma przeczytałem, że Apple Macintosh był pierwszym komputerem z myszką i interfejsem graficznym, przeznaczonym dla masowego użytkownika. To nieprawda. Autorom polecam mój tekst sprzed tygodnia, na temat Apple Lisy. Lisa wyprodukowana w 1983 roku była pierwszym komputerem z interfejsem graficznym GUI sterownym myszką, przeznaczonym dla masowego użytkownika. Nie trafiła do mas lub jak kto woli „pod strzechy”, bo kosztowała aż 10 tys. ówczesnych dolarów (to około 25 tys. współczesnych dolarów). Nawet IBM nie sprzedałby swojego PC-ta za taką cenę. Poza tym Lisa miała problemy z systemem. Procesor Motorola 68000 5GHz i układ graficzny były zbyt słabe w stosunku do wymagań GUI. Widać to było podczas pracy z wymagającymi aplikacjami jak np. arkuszem kalkulacyjnym. Skomplikowane arkusze powodowały „zawieszanie się” komputera.
Macintosh młodszy brat Lisy
Projekt Apple Lisa to ponad 100 tys. sprzedanych komputerów i ponad miliard dolarów przychodu. Mimo to Lisa była projektem nieudanym, który przyniósł firmie stratę. Zarząd Apple nie bardzo wierzył w powodzenie Lisy, ponieważ już na etapie budowy prototypu generowała ogromne koszty. Dlatego w tym samym czasie prowadzono pracę nad innym komputerem o bardzo zbliżonych parametrach, ale mającym być znacznie tańszym. Równoległy projekt, rozpoczęty w 1979 roku, prowadził Jef Raskin, doktor informatyki, którego marzeniem było stworzenie wydajnego komputera, przyjaznego dla użytkownika, a jednocześnie sprzedawanego w takiej cenie, aby był dostępny dla przeciętnego Amerykanina. Komputera, który mógłby konkurować nie tylko z IBM PC, ale też z tanimi Commodorami czy Atari.
Prezentacja Apple Macintosh 128K. Styczeń 1984 r. (fot. ze strony www. cnet.com)
Raskin był miłośnikiem jabłek odmiany Mc Intosh i swój projekt nazwał jak ulubiony owoc, ale żeby nie było problemów patentowych, zmienił pisownię na Macintosh. I tak rozpoczęła sie historia komputerów znanych dzisiaj jako rodzina Mac. W projekcie Raskina Macintosh miał monitor 9 calowy monochromatyczny o rozdzielczości 256×256, zintegrowany z jednostką centralną i standardowy interfejs, czyli klawiaturę. Jednak w 1981 roku do projektu wszedł Steve Jobs, usunięty z projektu Lisa przez CEO Michaela Scotta. Zrobił się kierownikiem projektu, odsuwając Raskina. Zmienił znacznie pierwotną koncepcję komputera, dodając przede wszystkim GUI i myszkę. Zmieniono też parametry techniczne podzespołów, tak, że z pomysłu Raskina została tylko skrzynka z monitorem 9 calowy.
Steve Jobs nazwał się „ojcem” Macintosha i w pewnym sensie miał rację. Ale nie tyle był „ojcem” komputera, jako maszyny, ale „ojcem” zjawiska medialnego i reklamowego, jakim był Apple Macintosh. Jobs po raz kolejny pokazał się jako doskonały marketingowiec – człowiek, ktory potrafi stworzyć produkt (niekoniecznie swojego pomysłu), wypromować go i sprzedać szerokiemu gronu odbiorców. W przypadku tego komputera zachwyciła zwłaszcza promocja, która pokazała, że Jobs to mistrz prezentacji, potrafiący porwać swoim entuzjazmem tłumy.
„1984”
Wszystko zaczęło się od filmu reklamowego pt.: „1984”, w reżyserii Ridleya Scotta, znanego wtedy z filmu „Obcy, 8 pasażer Nostromo”. 60 minutowa reklama została pokazana w telewizji na kilka dni przed premierą Macintosha, w najlepszym czasie antenowym, podczas meczu Super Bowl. Super Bowl to finał ligi futbolu amerykańskiego, który zazwyczaj odbywa się na początku roku, a przyciąga przed telewizory ponad 100 mln widzów w USA. Półminutowe reklamy kosztują nawet ponad 2 miliony dolarów (rekord 2,7 mln), ale przynoszą też milionowe zyski. Apple zapłaciło 750 tys. $ za 1 minutę czasu reklamowego. A konkretnie Steve Wozniak ze Stevem Jobsem, bo zarządowi nie spodobała się reklama i odmówił jej finansowania.
Kadr z filmu reklamowego Macintosha pt.: „1984” (fot. www.businessinsder.com)
Tytuł filmu „1984” jest nawiązaniem do książki Georga Orwell 'Rok 1984″. W filmie dziewczyna w sportowym stroju, z jabłkiem na koszulce ucieka przed policją, wbiega do sali, w której z ekranu „Wielki Brat” przemawia do wsłuchanych w niego widzów. Dziewczyna wielkim młotem rzuca w ekran, który wybucha i wizerunek „Wielkiego Brat” znika. Pojawia się napis: „24 stycznia Apple przedstawi Macintosh i zobaczycie, dlaczego 1984 nie będzie jak „1984”. „Wielki Brat” to w pomyśle Jobsa oczywiście IBM, a Macintosh to młot, który uderzy w wizerunek Wielkiego Brata. Steve Jobes wypuszczając Macintosha rzuca wyzwanie wielkiemu IBM-owi.
Jobs mistrz prezentacji
24 stycznia 1984 roku na dorocznym spotkaniu akcjonariuszy Apple Steve Jobs przeprowadził półgodzinny pokaz, na którym po raz pierwszy wyciągnął z torby komputer Apple Macintosh, niewiele większy od kartki A4. Uruchomił system z dyskietki 3,5 calowej. W takt muzyki Vangelisa z filmu „Rydwany ognia” na ekranie komputera pokazał się napis „Macintosh szalenie wielki”, a na ekranie kinowym pokazano możliwości komputera, m. in. narysowaną w programie graficznym twarz Jobsa. Potem Macintosh przemówił, przedstawił się i powiedział, że Steve Jobs jest dla niego jak ojciec. Pierwszy raz komputer przemówił do tłumu, pierwszy raz pokazano tak zaawansowaną grafikę. 2600 osób zebranych na sali zgotowało Jobsowi owację na stojąco, a półgodzinny show przeszedł do historii komputerów i marketingu.
Steve Jobs podczas prezentacji Macintosha. 24 stycznia 1983 r. (fot. ze strony www.forbes.com)
Steve Jobs wyciągnął Macintosha z torby jedną ręką, gdyż pudło jednostki centralnej i monitor tworzyły jedną bryłę o wymiarach 35x24x28 cm i ważyło tylko 8kg. Z IBM PC 5150 nie mógłby tego zrobić, bo składał się z pudła jednostki centralnej i monitora, do tego był cięższy i dużo większy. To wyciąganie komputera jak królika z worka miało pokazać przewagę Appla PC nad IBM PC.
Apple Macintosh 128K
Pierwszy Macintosh, nazwany później dla odróżnienia od innych modeli Macintosh 128K, był komputerem 32-bitowym, zbudowanym na bazie procesora Motorola 68000. Podobnie jak Lisa, ale jego procesor działał z prędkością 8 MHz, Lisy 5MHz. Mac miał 128kB pamięci RAM (stąd nazwa) i 64kB pamięci ROM. System Mac OS 1.0 ładował się z dyskietki 3,5 calowej o pojemności 400kB. Stacja dyskietek była zamontowana pod monitorem 9 calowym o rozdzielczości 512×342. Interfejsami była klawiatura podłączana za pomocą kabla telefonicznego i myszka z 1 przyciskiem. Można było dokupić drugą stację dyskietek i dżojstik. Komputer posiadał również głośnik i wyjście audio mono. Dysku twardego nie było.
Macintosh vs. IBM PC (fot. ze strony www.manuelnoriega.es)
Apple Macintosh 128K kosztował 2495$. Wypuszczono również nową wersję Lisy z oznaczeniem 2, która kosztowała 1000$ więcej. Pierwszy Mac dobrze się sprzedawał dzięki medialnemu sukcesowi prezentacji i reklamy „1984”. W 1984 r. sprzedano 912 tysięcy komputerów, w 1993 sprzedaż roczna wynosiła 1, 8 mln sztuk. Sprzedaż Maców rosła, przychód ze sprzedaży zwiększał się co roku, a mimo to Apple tracił pozycję na rynku komputerów osobistych i miał kłopoty finansowe. A jedną z przyczyn był Bill Gates. Ale o to już inna historia.
Ciekawostka
Spółka Apple Computers weszła na giełdę w 1980 roku i od razu akcje z 14$ za sztukę skoczyły na 29$. Sprzedano wszystkie 4,6 mln akcji. Firmę wyceniono wtedy na 1,77 miliarda dolarów. Dzisiaj akcje kosztują ponad 200$, a spółka warta jest ponad bilion dolarów. Bilion, czyli 1 i 12 zer! Apple jest najbardziej wartościową spółką świata. W różnych rankingach finansowych wyprzedza ją czasem Alphabet, czyli Google. Lecz Google to korporacja czy raczej konglomerat firm. A Apple to tylko Apple i aż Apple. Mimo wzlotów i upadków od 5 dekad w czołówce największych firm świata i 5 dekad wśród największych firm produkujących komputery osobiste. Od kilku – na 4 miejscu – z udziałem w rynku około 7-8%. Może 8% to niedużo, ale na stale kurczącym się rynku komputerów Apple jest jedyną obok HP firmą notującą co roku większe zyski. Jak widać „nadgryzione Jabłko” im starsze tym lepsze.
Steve Jobs i Bill Atkinson z Macintoshem. 1984 r. (fot. ze strony www.pophisorydig.com)
W 1980 r. po raz pierwszy w historii giełdy finansowej sprzedaż akcji notowanej po raz pierwszy spółki przyniosła milion dolarów 300 osobom! Tak, 300 osób w jeden dzień stało się milionerami. Wśród 1000 pracowników Appla aż 40 zostało milionerami. Udziały założycieli firmy: Steve Wozniaka wyniosły 117 milionów, Mika Makkuli 203 milionów, a Steva Jobsa 217 milionów. Jobs w jednym z wywiadów powiedział, że w wieku 23 lat był wart 1 milion $, w wieku 24 lat 10 milionów $ a w wieku 25 lat 100 milionów $. Dodał jeszcze: „Nigdy nie robiłem tego, co robię dla pieniędzy”.
To chyba największa radość, największe szczęście każdego, kto para się jakąś pracą zawodową. Robić to, co się kocha i zarabiać na tym duże pieniądze. No, w przypadku Jobsa bardzo, bardzo duże pieniądze. Szczęściarz?
Grzegorz Shamot
Źródła
=================
https://history-computer.com
http:// www.mac-history.net/
1984 Macintosh 128K/512K Teardown and Review
„https://www.youtube.com/channel/UCWzuNflwywaRVerbDsgG2lA”>TanRu
Steve Jobs Introduces the Macintosh
https://www.youtube.com/channel/UCHDr4RtxwA1KqKGwxgdK4Vg Computer History
https://nytimes.com
https://adage.com
Walter Isaacson – „The Innovators”
https://forbes.com
http://www.juanmnogueira.es
http://lowendmac.comhttp://
www.pophistorydig.com
Zdjęcie tytułowe: Macintosh 128k (fot. ze strony www.oldcomputers.net)
