5 dekad PC-tów. Sukces IBM PC. IBM PC XT 5160

 

 

Szefowie koncernu IBM początkowo sceptycznie podchodzili do wejścia na rynek komputerów osobistych. Bali się, że małe zainteresowanie mikrokomputerami może zagrozić reputacji IBM znanego z dużych systemów informatycznych przeznaczonych dla wielkiego biznesu. Dlatego otwarli tajny Projekt Acorn (Żołądź). W ramach tego projektu powołano kilkanaście Niezależnych Jednostek Biznesowych (IBU), działających poza strukturami firmy. Miały one pracować nad stworzeniem pierwszego ibmowskiego PC-ta, który mógłby konkurować ze sprzętem sprzedawanym już przez inne firmy.  W razie niepowodzenia, szefowie mogliby odciąć się od tego projektu, tak aby nie wpłynął np. na zniżkę akcji koncernu.

Jednak udało się szybko zbudować wstępny prototyp komputera i w drugiej połowie 1980 r. powołano projekt Chess (Szachy), na czele którego postawiono doświadczonego menadżera Dona Estridga. Jego zespół dostał ogromne środki finansowe, ale musiał w ciągu kilku miesięcy zbudować kompletny prototyp IBM PC komputer i zacząć go produkować w zakładach Boca Raton na Florydzie.  Udało się to Estridgowi w 1981 r.

 

Logo IBM

Niebieskie logo IBM (fot. ze strony www.wikipedia.org)

 

Sukces IBM PC 5150

Sprzedaż IBM 5150, mimo wysokich cen zestawów, początkiem 1983 r. osiągnęła 500 tys. sztuk. Jak pisałem w poprzednim odcinku, jednym z czynników wpływającym na sukces sprzedaży IBM PC była świetna kampania marketingowa z postacią chaplinowskiego Małego Trampa. Duże znaczenie miała marka koncernu, zwłaszcza w kręgach biznesowych. Marka jedno, reklama drugie, ale było coś, co miało największe znaczenie. Była to całkowita zmiana polityki sprzedażowej i serwisowej IBM.  „Big Blue”-tak nazywano IBM (Wielki Niebieski- odwołanie do niebieskiego logo IBM) do tej pory opierał się na własnej sieci punktów sprzedaży  i na własnym  serwisie. W projekcie Chess wszystko zrobiono inaczej.

 

Nowa polityka sprzedażowa IBM

O otwartej architekturze już wspomniałem tydzień temu. Estridge nie stworzył peceta własnymi siłami, bo nie miał na to czasu. Poszczególne elementy wykonały różne fabryki IBM w USA i w Japonii, ale też skorzystano z tajwańskich monitorów, drukarek Epsona, dysków Tandon, oprogramowania Microsoft itd. Oczywiście na wszystkim było logo IBM. Dzięki wykorzystaniu wielu dostawców podzespołów komputer powstał w ciągu roku, a nie w ciągu 3-4 lat, bo tyle co najmniej trwały procesy konstrukcyjne komputerów IBM. Również sprzedaż IBM PC została przeprowadzona zewnętrznymi kanałami. IBM 5150 można było zamówić i kupić w sklepach sieci Sears oraz  Computerland (nie mylić z polską firmą o tej nazwie), gdzie zapewniano także serwis sprzętu IBM. Dzięki sprzedaży w sieciach handlowych komputer IBM-a trafił do tysięcy amerykańskich rodzin.

 

gra microsoft adventure

Dyskietka z grą Microsoftu Adventure. 1982 r. (fot. ze strony http://winworldpc.com)

 

Kolejny czynnik, który powodował duże zainteresowanie wśród klientów indywidualnych było oprogramowanie dostępne na IBM PC. Konkurencja oferowała głównie BASIC oraz gry komputerowe, biblioteka IBM-owska była bogatsza. Przede wszystkim był to system operacyjny Microsoft DOS 1.0, interpreter języka BASIC również tej firmy oraz kompilator języka Pascal. Firma Peachtree dostarczała program do pisania tekstów Easy Writer oraz arkusz kalkulacyjny VisiCalc. W ofercie był pakiet biznesowy tej firmy, gdzie poza dwoma wymienionymi programami był m. in. program do robienia przelewów. Można było dokupić  system operacyjny CP/M-86, który pozwalał na uruchomienie programów dostępnych na innych komputerach osobistych, działających pod CP/M. IBM miał też oprogramowanie komunikacyjne pozwalające na dostęp on-line do wiadomości z giełdy Dow Jones News. Nie zapomniano o rozrywce. Dostępna była gra Microsoft Adventure. W grze, uruchamianej z dyskietki, chodziło się po labiryncie jaskiń, zbierało skarby i inne użyteczne przedmioty oraz rozwiązywało zadania.

 

 

Nowy wersja IBM PC XT 5160

Największą bolączką posiadaczy IBM 5150 była mała pamięć RAM i brak dysku. System uruchamiało się z jednej dyskietki, a programy użytkowe z drugiej. W przypadku jednej stacji dyskietek, praca była bardziej uciążliwa. Zapisanie danych z arkusza kalkulacyjnego czy tekstu możliwe było tylko na dyskietkach o pojemności zaledwie 360kB. Dlatego IBM zapowiadał wprowadzenie nowej, ulepszonej wersji komputera. Otrzymał on nazwę IBM PC XT (eXTended -rozszerzony) i symbol numeryczny 5160. IBM PC XT 5160 została wprowadzona na rynek 8 marca 1983 r. Niestety mimo szumnie ogłaszanych zmian, tak naprawdę rozszerzono pamięć i dodano dysk twardy. Reszta zmieniła się niewiele.

IBM 5160 zbudowany był, jak 5150, w oparciu o 8-bitową szynę ISA z procesorem Intel 8088. Taktowany był zegarem 4,77MHz, można było dokupić koprocesor matematyczny i8087. W następnych latach zaczęto dodawać procesor z opcją turbo, gdzie po wciśnięciu przycisku można było przełączyć procesor na 6,15MHz albo 9,54MHz. Szybkość procesora dobierano według potrzeb oprogramowania. Niektóre programy nie działały na wyższych prędkościach procesora.

 

IBM  PC XT dane techniczne

IBM XT posiadał w jednej wersji 128kB pamięci RAM z możliwością rozszerzenia do 640kB, w drugiej odpowiednio 256kB/640kB, Najistotniejszą zmianą było wprowadzenie dysku twardego Seagate w wersji 10MB lub 20MB. Standardowo sprzedawano XT ze stacją dyskietek 5,25″ i dyskiem twardym 10MB. Grafika była taka sama jak w poprzedniku mono MDA lub kolor CDA. Od 1984 roku wprowadzono, jako opcję kartę EFA i profesjonalny kontroler graficzny PGA. Oczywiście w standardzie była zwykła karta MDA. Wprowadzono też nową, znaczenie zmienioną wersję systemu operacyjnego MS-DOS 2.0

 

OBM

IBM PC XT 5160. 1983 r. (fot. ze strony www.fngmagazine.tumblr.com)

 

IBM XT produkowano do 1987 roku, ale już w 1984 r. wszedł na rynek następca XT, IBM PC AT o symbolu 5170. Miał nowy, szybszy procesor Intel 80286 taktowanym zegarem 6MHz (o nim za tydzień). IBM PC XT w podstawowej wersji z 128 kB RAM, dyskiem twardym 10MB, stacją dyskietek dwustronnych 5,25″ o pojemności 360kB z monitorem monochromatycznym kosztował 4995$. Dla porównania Apple III z tego samego roku kosztował 3815$ z kolorowym monitorem, bez dysku twardego. Inne komputery były znacznie tańsze. Commodore 64 czy Atari 800 kosztowały poniżej 1000$ ( bez monitora).

 

Ciekawostka

Dzisiejsza Ciekawostka nie będzie bezpośrednio o IBM PC, ale o współtwórcy jego sukcesów, twórcy systemu operacyjnego MS-DOS. Bill Gates, bo o nim mowa, nie był przykładem amerykańskiego snu, czyli kogoś, kto zrobił karierę od pucybuta do milionera. On z urodzenia był bogaty. Przyszedł na świat w rodzinie bankierów i prawników, a oficjalnie nazywał się William Henry Gates III. Używał nazwiska Bill Gates, bo raczej trudno robić karierę w biznesie podając nazwisko Wiliam Gates Trzeci?! A już kompletnie głupio wyglądałoby takie nazwisko w hipisowsko-nerdowskim (od słowa „nerd”) środowisku amerykańskich informatyków lat 70.  Dziadek Billa był prezesem banku w Seattle, a ojciec znanym prawnikiem. Ciekawą postacią była matka Mary Maxwell-Gates. O niej za chwilę. Rodzice myśląc, że Bill pójdzie w ich ślady bardzo cieszyli się, że zaczął studia licencjackie na renomowanym Uniwersytecie Harvard z myślą o ukończeniu wydziału prawa. Kiedy rzucił studia i założył z Paulem Allenem Microsoft, byli mniej zadowoleni.

 

Bill Gates

30-letni miliarder Bill Gates (fot. ze strony www.oggy46.blogspot.com)

Mama – najlepszy doradca?

Matka Wiliama III Mary była z zawodu nauczycielką, ale była też znaną i usytuowaną w sferach biznesowych kobietą. Zasiadała w zarządzie dyrektorów jednego z holdingów finansowych w Montanie, była w radzie zarządzającej Uniwersytetu Waszyngtońskiego, radzie nadzorczej kanału telewizyjnego w Seattle, a także była jednym z prezesów United Way, fundacji prowadzącej działalność charytatywną na terenie USA i nie tylko. Znała wielu wpływowych biznesmenów, w tym prezesa koncernu IBM Johna Opla, z którym utrzymywała bardzo zażyłe relacje. Kiedy Bill Gates podpisywał umowę z IBM na dostarczenie systemu DOS pochwalił się mamie, że jego firma jest partnerem największego koncernu informatycznego na świecie. Zapewne myślał, że w oczach matki zrekompensuje w ten sposób porzucenie studiów na Harvardzie. Jak odebrała to matka nie wiadomo.

Wiadomo, że Pani Gates działała z prezesem IBM Johnem Oplem w United Way. Podczas wspólnej podróży służbowej pochwaliła się faktem, że syn współpracuje z jego firmą w jakimś ważnym projekcie. Prezes Opel trochę się zdziwił, bo pierwszy raz usłyszał o współpracy z Billem i jego firmą. Kiedy później miał spotkanie z szefami zakładów z Boca Raton, dowiedział się, że projekt IBM PC jest mocno uzależniony od mało znanej firmy Microsoft, której szefem jest Bill Gates.

„A czy chodzi o syna Mary Gates?” -zapytał rozmówców Prezes John Opel.
„Tak”- usłyszał.
„Mery to wspaniała osoba”- odpowiedział Opel.

 

Bill Gates z matką Mary Maxwell-Gates (fot. ze strony www.success-resources.com.au)

Co Wy na to?

Nie zamierzam umniejszać zdolności i umiejętności Billa. Jest dobrym programistą, wybitnym, bezwzględnym biznesmenem. Jednak już 6 lat po podpisaniu umowy z IBM stał się 30-letnim miliarderem! Nie milionerem, miliarderem. Mówią, że w biznesie nie ma przypadków.  Ciekawe czy mamusia pomogła mu w biznesie, mając tak wpływowych kolegów? Bo która mama nie pomogłaby swojemu synowi? Wiemy, że Gates stał się filantropem, wydał do dzisiaj ponad 800 milionów dolarów na poprawę lecznictwa i szkolnictwa na świecie. Działał… w United Way wspólnie z mamą, która namówiła go na działalność charytatywną (zmarła w 1996 r.).

Myślę, że zdolności to jedno, a kontakty rodzinne to drugie, co pomaga w biznesie. Ale oba czynnik razem to sukces gwarantowany.  Co Wy o tym sądzicie? Napiszcie.

 

Grzegorz Shamot

 

 

Źródła
=================
The Original IBM PC 5150 – the story of the world’s most influential computer – Modern Classic
Walter Isaacson – „The Innovators”.
htpps://computerhistry.org
https://www.bocahistory.org/our-history-ibm/
https://www.docomomo-us.org
https://www-03.ibm.com/ibm/history/
https://ibm-pc.webnode.sk
https://www.purepc.pl
http://oggy46.blogspot.com
http://www.success-resources.com.au
https://businessinsider.com.pl
http://winworldpc.com
www.fngmagazine.tumblr.com
http://oggy46.blogspot.com

Zdjęcie tytułowe: Zakłady badawczo-produkcyjne IBM w Boca Raton na Florydzie (fot.https://www.docomomo-us.org)